Życie i działalność
Pochodząca z Bawarii św. Jadwiga Śląska (ur. między 1178 a 1180 – zm. przed 14 października 1243) należy do najpopularniejszych świętych w Polsce, zwłaszcza na Śląsku, ale także w Austrii, Czechach, Niemczech, na Węgrzech oraz we Francji.
Znana jest jako popularyzatorka życia zakonnego, fundatorka klasztoru cysterek w Trzebnicy, do końca życia oddana dziełom miłosierdzia. Czczona jako patronka Śląska i Polski, małżeństw i chrześcijańskich rodzin została też uznana za patronkę pojednania polsko-niemieckiego.
Św. Jan Paweł II, odwiedzając w 1983 roku we Wrocławiu, powiedział o niej, że jest w dziejach Polski i w dziejach Europy postacią graniczną, która łączy ze sobą dwa narody: niemiecki i polski: „Łączy na przestrzeni wielu wieków historii, która była trudna i bolesna. (…) Wśród wszystkich dziejowych doświadczeń pozostaje przez siedem już stuleci orędowniczką wzajemnego zrozumienia i pojednania”.
Św. Jadwiga Śląska była córką Bertolda IV, hrabiego Diessen-Andechss. Wychowanie chrześcijańskie i formację intelektualną otrzymała w klasztorze benedyktynek w Kitzingen koło Würzburga, gdzie zwracano uwagę m.in. na poznanie Pisma Świętego, dzieł Ojców Kościoła i życiorysów świętych. Wtedy to zetknęła się też bezpośrednio z pobożnością benedyktyńską – modlitwą, medytacją, codziennym czytaniem przy stole, a przede wszystkim z uroczystą liturgią odprawianą w konwencie. Poznała też język łaciński.
Św. Jadwiga najchętniej pozostałaby w klasztorze oddając się życiu zakonnemu, ale około 1190 roku została wysłana do Wrocławia, gdzie poślubiła księcia Henryka I Brodatego, z którym miała później siedmioro dzieci. Jako księżna śląska wywierała znaczny wpływ na politykę męża, który wspierał się wielokrotnie na jej koneksjach rodzinnych. Pochodziła bowiem z rodziny znanej w Niemczech i liczącej się w Europie – jej dwie siostry zostały królowymi.
Była popularyzatorką życia zakonnego i fundatorką m.in. klasztoru cysterek w Trzebnicy. Surowe życie pokutne, praktyki ascetyczne i działalność dobroczynna uczyniły ją postacią popularną wśród poddanych. Własne dobra przeznaczyła na zorganizowanie wędrownego szpitala dworskiego dla ubogich, na szpital dla trędowatych w Środzie Śląskiej, a także na urządzenie hospicjum dworskiego. W swoich posiadłościach obniżała daniny chłopskie i gromadziła zapasy żywności wykorzystane następnie w czasach głodu i powodzi.
Trudne wydarzenia z jej życia – kolejne zgony dzieci, banicja braci, skrytobójcza śmierć siostry Gertrudy, królowej Węgier – wpłynęły na pogłębienie jej życia religijnego i decyzję poświęcenia się dziełom miłosierdzia. Po około 20 latach małżeństwa złożyła wraz z mężem śluby czystości, a po owdowieniu zamieszkała w klasztorze cysterek w Trzebnicy.
Pod wpływem duchowości franciszkańskiej mnożyła praktyki pokutne, opiekowała się chorymi, dbała o los więźniów i ubogich. Żywiła szczególną cześć dla Matki Bożej.
Wyczerpana surową ascezą i pracą zmarła w opinii świętości w 1243 roku w Trzebnicy i została pochowana w tamtejszym kościele. 24 lata później, w 1267 roku została kanonizowana przez papieża Klemensa IV, a sanktuarium w Trzebnicy stało się głównym ośrodkiem jej kultu. Chociaż czczona była jako patronka Śląska a od XIII wieku – patronka Polski, to jej kult odegrał ważną rolę w formowaniu świadomości wspólnoty regionalnej Ślązaków, zwłaszcza w XIX wieku.
https://3d.bazylika-trzebnica.pl/
Cuda
Uzdrowienie kobiety imieniem Stanisława z bezwładu i nie gojących się ran.
Za wstawiennictwem Jadwigi ludzie doznali pomocy w 85 wypadkach.
Pierwsze cudowne zdarzenie miało miejsce w 1249 roku, drugie na początku 1262 roku a trzecie w okresie Wielkiego Postu, w roku 1263. Daty pozostałych cudów nie są dokładnie znane.
Uzdrowieni pochodzili głównie ze Śląska, Pomorza, Wielkopolski, a nawet z Ołomuńca i Miśni.
Autor Życiorysu św. Jadwigi pisze, że jedni przychodzili pieszo i boso, inni bardzo chorzy jechali na wozach, jeszcze inni wspierali się na laskach, a nawet byli tacy, co szli na czworakach. Niektórzy z nich pozostawali w Trzebnicy kilka tygodni, inni wracali i znów przychodzili, aż zostali uzdrowieni.
Nad grobem Jadwigi była prawdopodobnie pewnego rodzaju tumba, gdyż niektórych chorych „sadzano lub kładziono na grób”, inni znów „dotykali się grobu”.
Ludzie pragnący uzdrowienia przynosili ze sobą monety, zboże, wosk lub podobizny chorych czy uszkodzonych części swojego ciała.
Fundacje św. Jadwigi
Klasztor cysterek w Trzebnicy
Klasztor Augustianów w Nowogrodzie Bobrzańskim
Szpital dla ludzi trędowatych w Środzie Śląskiej
Szpital św. Ducha, kilkanaście kościołów parafialnych
Liturgia
Dniem poświęconym św. Jadwidze jest 16 października
Ikonografia
Święta jest przedstawiana jako młoda mężatka w długiej sukni lub w książęcym płaszczu w diademie na głowie. Czasami przedstawia się ją w habicie cysterskim. Jej atrybutami są: krzyż, księga, but w ręce, figurka Matki Bożej różaniec oraz makieta Kościoła w dłoniach.
Tekst pochodzi ze strony internetowej parafii pw. św. Jadwigi Śląskiej w Dobroszycach
https://www.dobroszyce.sds.pl/parafia/patronka.html